Vanaf het moment dat de Wet toekomst pensioenen wordt ingevoerd bouwt elke werknemer op dezelfde manier pensioen op. Geen eindloon- of middelloonpensioen meer, maar een beleggingspensioen voor alle Nederlanders. Daarbij heb je keuze tussen een variabel of vast beleggingspensioen.
Wat is een beleggingspensioen?
Een belegpensioen houdt in dat iedere medewerker een pensioenrekening krijgt, waarvan het saldo groeit door middel van nieuwe inleg en rendement op beleggingen. Deze beleggingen wordt gedaan door een pensioenuitvoerder, zoals een pensioenfonds, verzekeraar of PPI. De medewerker draagt de risico’s van het beleggen, ongeacht door wie dit wordt gedaan.
Deze blog gaat over de keuze voor een vaste pensioenuitkering.
Wat is een vaste pensioenuitkering?
De naam zegt het al. Bij een belegginspensioen met een vaste pensioenuitkering blijft het uitgekeerde bedrag gegarandeerd gelijk. Als je met pensioen gaat koop je jouw opgebouwde pensioen in één keer aan. De hoogte van jouw pensioen hangt dan o.a. af van de rente op dat moment. Daalt de rente? Dan daalt je pensioen niet mee. Omgekeerd werkt dit uiteraard hetzelfde. Stijgt de rente? Dan stijgt jouw pensioen niet mee.
Hoe werkt een vaste pensioenuitkering precies?
Het pensioenkapitaal wordt op de pensioendatum omgezet naar een levenslange reeks van gelijkblijvende maandbetalingen. De hoogte van deze maandelijkse betaling wordt op de pensioeningangsdatum bepaald aan de hand van de gemiddelde levensverwachting – hoe lang moet de pensioenuitvoerder gemiddeld het pensioen blijven betalen? Ook de marktrente op de pensioeningangsdatum is van invloed op de hoogte van de toekomstige reeks betalingen.
Voordelen vaste pensioenuitkering
- Zekerheid over hoogte van jouw pensioen
- Geen langleven risico
- Geen beleggingsrisico
- Geen daling van pensioen bij daling rente (zie renterisico)
Nadelen vaste pensioenuitkering
- Jaarlijkse daling van koopkracht vanwege inflatie
- Geen stijging van pensioen bij stijging rente (zie renterisico)
- Je moet behoorlijk oud worden om te kunnen profiteren van het volledig door jou opgebouwde pensioenkapitaal
Renterisico
De hoogte van de marktrente heeft invloed op de hoogte van je pensioen. Hoe lager de rente, hoe minder pensioen je kunt aankopen. Hoe hoger de rente, hoe meer pensioen je kunt aankopen. Dit noemen we het renterisico en dit werkt als volgt:
Het pensioenkapitaal wordt niet in een keer uitgekeerd, maar in termijnen. De pensioenuitvoerder beheert het resterende saldo van het kapitaal dat nog niet is uitbetaald. Over dit saldo geldt een rentevergoeding. De hoogte van de rentevergoeding wordt bepaald op het moment van de pensioeningangsleeftijd. Dus hoe hoger de rentestand op de pensioendatum hoe hoger de levenslange pensioenuitkering, en andersom!
Mijn werkgever heeft al een beleggingspensioen. Wat betekent dat voor mijn pensioenuitkering?
Veel werkgevers hebben lang geleden al de overstap gemaakt naar een beleggingspensioen of hebben daar bij aanvang van de pensioenregeling al voor gekozen. In de meeste pensioenregelingen wordt beleggingsvrijheid als keuze aangeboden, maar de meeste medewerkers maken daar geen gebruik van en volgen de standaard beleggingskeuze van de pensioenuitvoerder.
In het vervolg van deze blog gaan wij daarom uit van deze standaard beleggingskeuze. Tot circa 15 jaar voorafgaand aan de pensioeningangsdatum wordt in de gemiddelde belegpensioenregeling belegt in een mix van aandelen of zakelijke waarden. Daarna wordt het aandelenbelang langzaam aan afgebouwd.
Pensioenuitkering jongere en oudere medewerkers
De jongere medewerkers hebben de afgelopen jaren, vóór 2022, flink veel rendement gehaald. De aandelen koersen stegen flink – een jaarlijks rendement van gemiddeld 10% per jaar over de afgelopen 5 jaar voorafgaand aan 2022 was niet vreemd.
De oudere medewerkers hebben hun pensioenkapitaal de laatste jaren vóór 2022 ook flink zien stijgen. Dit komt omdat de pensioenuitvoerder naarmate medewerkers ouder worden steeds meer in langlopende obligaties beleggen. Dit moet van de Pensioenwet en staat ook in het pensioenreglement vermeld. Het pensioenreglement is onderdeel van de arbeidsvoorwaarden van de werkgever.
Het gevolg van een alsmaar groeiende mix van langlopende obligatie beleggingen in de periode vóór 2022 had als gevolg dat het pensioenkapitaal dus flink groeide. Dit effect werd veroorzaakt door de alsmaar lagere marktrente in die periode – als de marktrente daalt, dan stijgt de koers van de obligatiebelegging. Dit principe zorgt ervoor dat de oudere medewerkers langzaamaan afkoersen op een stabiele pensioenuitkering. Op de pensioendatum is de marktrente weliswaar laag, wat er voor zorgt dat de medewerker een lagere pensioenuitkering ontvangt, maar deze verlaging wordt opgevangen door het flink gestegen pensioensaldo (pensioenkapitaal) in de periode voorafgaand aan de pensioenleeftijd.
En hoe zit het dan met mijn pensioenuitkering als de rente stijgt?
In het jaar 2022 is de marktrente flink gestegen en de verwachting is dat de stijging nog wel even aanhoudt. Iedereen die bezig is met een nieuwe hypotheek weet daar alles van. Een hogere rente heeft zoals hierboven uitgelegd een effect op de ontwikkeling van het pensioensaldo voor oudere medewerkers. De hogere rente leidt tot lagere koersen van de obligatie beleggingen en dus van een daling van het pensioenkapitaal (de toevoeging van de premie laten wij even buiten beschouwing). Op de pensioendatum zorgt de hogere marktrente juist voor een omgekeerd effect. De aankoopfactor van de pensioenuitkering is namelijk goedkoper en hierdoor ontvangen de medewerkers een hogere pensioenuitkering. Per saldo zal een hogere rente weinig effect hebben op de hoogte van de pensioenuitkering. Het pensioensaldo is lager, maar met dit lager saldo kan meer pensioenuitkering worden verkregen.
Wisselen van pensioenuitvoerder loont!
Je hoeft het pensioen niet aan te kopen bij de verzekeraar waar het vrijkomt. Medewerkers kunnen vlak voor de pensioendatum ook offertes opvragen bij andere pensioenuitvoerders. Dat is verstandig om te doen omdat deze eenmalige transactie (saldo pensioenrekening omzetten naar uitkering) invloed heeft op het inkomen voor de rest van het leven. Mocht een andere aanbieder een betere aanbieding doen (lees: hogere pensioenuitkering bieden) en de medewerker wenst daar gebruik van maken, dan kan het saldo van de pensioenrekening eenvoudig worden overgemaakt naar de pensioenuitvoerder van keuze. Shoppen loont dus!
Andere keuzes op pensioendatum
Als wij het toch hebben over een eenmalige transactie die invloed heeft op het inkomen voor de rest van het leven dan weten wij er nog wel een paar:
- eerder of later te laten ingaan
- de eerste paar jaar een hogere uitkering dan daarna
- het partnerpensioen uit te ruilen voor een hoger ouderdomspensioen en vice versa.
- En binnenkort: 10% van het pensioensaldo in een keer uit te laten keren tegen inhouding van loonbelasting.
- Keuzes kunnen invloed hebben op de hoogte van de betalen loonbelasting en eventuele toeslagen.
Het is verstandig om medewerkers nader pensioenadvies in te laten winnen, want de materie kan complex zijn. Heb je vragen? Neem contact op!
Meer weten over de mogelijkheden?
Wij vertellen je er graag meer over.
